Indien AH, C1000 en Lidl niet voor 4 oktober 2008 met een duidelijk afbouwplan komen voor het castreren van biggen, dan zal Varkens in Nood deze supermarkten dagvaarden en de rechter vragen dwingend op te leggen dat ze hun inkoopvoorwaarden aanpassen.
Al decennia lang worden mannelijke biggen (beren) gecastreerd omdat hun vlees bij verwarming in de pan anders zou stinken. Dit heet berengeur. Niemand heeft echter ooit de moeite genomen om te onderzoeken of het castreren van biggen nu echt noodzakelijk is.
De dagvaarding zou volgen op talloze gesprekken die Varkens in Nood met de supermarkten heeft gevoerd naar aanleiding van een drietal recente wetenschappelijke publicaties. Uit die publicaties blijkt dat berengeur veel minder vaak voorkomt dan gedacht. Berengeur komt niet in 10% tot 80% voor, zoals altijd werd gezegd, maar slechts bij circa 1% van de mannelijke varkens. Bovendien vinden maar weinig consumenten berengeur echt onacceptabel ruiken. Het (onverdoofd) castreren van biggen lijkt dus vooral gebaseerd op traditie en niet op feiten. Supermarkten kennen dit nieuwe wetenschappelijke bewijs maar negeren liever het lot van miljoenen biggen dan ook maar het geringste risico te lopen dat er ergens een consument zal klagen vanwege een stinkend stukje vlees.
Volgens een berekening van Varkens in Nood heeft de gemiddelde consument bij het eten van varkensvlees een kans van minder dan één keer in de dertig jaar om berengeur te treffen, maar voor die kleine kans moeten wel alle biggen gecastreerd worden. En dat terwijl het eten van vlees met berengeur niet schadelijk is voor de gezondheid. De afgelopen vijf maanden heeft Varkens in Nood met de drie supermarkten gesproken om aan het castreren een einde te maken, maar men weigert zijn verantwoordelijkheid te nemen en een oplossing is niet in zicht. Vandaar de eventuele gang naar de rechter.
Dat het ook anders kan, bewijst de supermarktketen COOP. Ook LaPlace en McDonald’s verkopen alleen varkensvlees van niet gecastreerde dieren. Bij Varkens in Nood hebben zich inmiddels ook andere supermarktketens aangemeld die willen stoppen.
Directeur Hans Baaij over de mogelijke dagvaarding aan AH, C1000 en Lidl:
“Het zou de eerste keer zijn dat supermarkten gedagvaard worden vanwege nalatigheid op het gebied van dierenwelzijn. Supermarkten proberen altijd zo veel mogelijk buiten de discussie te blijven ondanks dat ze een groot deel van hun omzet via vlees behalen. Juist vanwege hun inkoopkracht hebben ze de macht om op korte termijn iets te doen aan het belabberde leven van de dieren die in hun schappen terechtkomen. Maar die macht weigeren ze te gebruiken voor dierenwelzijn.
Waarom worden juist deze drie supermarkten gesommeerd? AH is de grootste keten van Nederland en C1000 de grootste slager. Zij dragen de meeste verantwoordelijkheid voor de manier waarop varkens in Nederland gehouden worden. Beide ketens doen vrijwel niets extra’s aan dierenwelzijn. Via Lidl, dat even passief is op het gebied van dierenwelzijn, hopen we ook Duitsland te bereiken.
De aanklacht tegen de supermarkten is gebaseerd op artikel 6:162 BW, de onrechtmatige daad. Een onrechtmatige daad tegen biggen, zoals castratie, kan volgens de wet ook een onrechtmatige daad zijn tegen een dierenbeschermingsorganisatie, vandaar dat deze de supermarkten aan kan klagen. Mocht de rechter het met de eis eens zijn, dan betekent dit binnenkort het einde van de castratie van 3,3 miljoen biggen per jaar met bestemming de Nederlandse markt. Door precedentwerking kan dit voor Europa misschien wel oplopen tot 50 miljoen biggen per jaar.“
Citaat over supermarkten:
In een rapport uit 2008 van LEI Wageningen UR (Kansen en belemmeringen duurzame ketenvorming) staat op blz 38 het volgende citaat:
"Vooralsnog is de indruk dat de meeste supermarktketens nog aan de vooravond staan van strategisch nadenken over duurzaamheidsvraagstukken en hun specifieke rol en verantwoordelijkheid daarin. Er worden weliswaar initiatieven ontplooid die duurzaamheidsaspecten in zich hebben, maar dergelijke initiatieven staan doorgaans nogal op zichzelf (ad hoc) en maken niet of nauwelijks deel uit van het strategisch beleid van supermarkten. Menige supermarktketen benadert duurzaamheid vooral reactief en defensief: alleen wanneer consumenten (of maatschappelijke organisaties) druk uitoefenen verandert er iets".
Dit citaat uit een zeer recent wetenschappelijk rapport past helemaal in het beeld van de manier waarop deze drie supermarkten ook in deze kwestie opereren. Sinds 1972 proberen allerlei mensen, waaronder ook ambtenaren, boeren en wetenschappers, iets te doen aan het leed van de dieren in de bio-industrie. Maar nu, 36 jaar later, speelt duurzaamheid, waaronder dierenwelzijn, bij de meeste supermarkten op beleidsbepalend niveau nog altijd slechts een marginale rol. Kennelijk zijn zwaardere instrumenten nodig om sommige supermarkten te dwingen iets aan dierenwelzijn te doen. Uit zichzelf doen ze het zeker niet.
Namens de Stichting Varkens in Nood en de Stichting Dier & Recht
7 years ago
